اجزای نوری : کندانسور (متمرکز کننده نور روی نمونه)

´کندانسور: بخشی از میکروسکوپ است که از دو تا سه عدسی تشکیل شده است و نور را در سوراخ صفحه میکروسکوپ متمرکز می‌کند. میکروسکوپ های ساده کندانسور ندارند.

´فیلتر رنگی تصحیح نور: از جنس شیشه و به رنگ‌های سبز، زرد و آبی می‌باشد. فیلتر آبی نور زرد لامپ را به نور سفید که برای مطالعه میکروسکوپی مطلوب تر است تبدیل می‌کند.

´دیافراگم: حجم نور را تنظیم می‌کند.

´پیچ نگهدارند کندانسور: کندانسور را در صفحه مکانیکی نگه می‌دارد.

´پیچ تنظیم دیافراگم: قسمتی است که زیر صفحه میکروسکوپ قرار دارد و مقدار نوری را که وارد میکروسکوپ می‌شود را کم یا زیاد می‌کند.

اجزای مکانیکی

´پایه: کلیه قطعات میکروسکوپ بر روی پایه مستقر می‌باشد‌. در برخی از مدل‌های میکروسکوپ نوری منبع نور‌، فیوز و کابل برق در پایه تعبیه می‌گردد.

´دسته: جهت حمل و نقل میکروسکوپ از دسته استفاه می‌شود. نکته قابل توجه آنکه به هنگام جابجایی میکروسکوپ آن را روی میز کار نمی‌کشیم.

´لوله میکروسکوپ: استوانه‌ای است به طول تقریبی ۲۰-۲۵ سانتی متر که لوله عدسی چشمی بالای آن قرار دارد و از پایین به صفحه گردان متصل است. این لوله شکل‌های مختلفی دارد و در بعضی از میکروسکوپ‌ها دو قسمتی است.  لوله میکروسکوپ مشتمل بر عدسی چشمی و عدسی شئی است.

´لوله عدسی چشمی: در بالای لوله میکروسکوپ قرار دارد و خود شامل دو عدسی است که در دو انتهای لوله کوتاهی نصب شده است. عدسی چشمی دارای بزرگنمایی‌های X 10 ، ۱۵X ،   18X  می‌باشد که بسته به نوع میکروسکوپ متفاوت است.

´عدسی شیئی: عدسی شیئی درون لوله کوتاهی قررار دارد. عموما دو یا چند عدسی شیئی که بزرگنمایی متفاوت دارند به صفحه گردان پیچ شده‌اند. عدسی شیئی‌ها دارای بزرگنمایی‌های ۴X، ۱۰X،‌۴۰X ، ۱۰۰X  می‌باشد. عدسی‌های دارای بزرگنمایی کمتر X 4 و X 10 را عدسی ضعیف و عدسی‌های دارای بزرگنمایی بیشتر X 40 و X 100 را عدسی قوی می‌گویند.

´قدرت بزرگنمایی میکروسکوپ = بزرگنمایی عدسی چشمی × بزرگنمایی عدسی شیئی

´صفحه گردان یا متحرک: عدسی‌های شیئی بر روی این صفحه قرار می‌گیرند و برا چرخاندن آن موقعیت عدسی‌های شیئی تغییر می‌کند.

´پیچ حرکات تند یا تنظیم سریعmacrometrique  : این پیچ بر روی دسته تعبیه شد است و باعث می‌گردد که صفحه پلاتین با سرعت بیشتری در جهت عمودی جابجا شود.

´پیچ حرکات کند یا تنظیم دقیق micrometrique: این پیچ بر روی پیچ حرکات تند قرار دارد و صفحه پلاتین را در جهت عمودی و درحد میکرون جابجا می‌کند.

´صفحه پلاتین : صفحه‌ای است که نمونه مورد نظر روی آن قررار می‌گیرد و سوراخی در وسط دارد. نمونه مورد مطالعه را در وسط سوراخ قرار می‌دهند. دو گیره روی آن برای نگه داشتن لام نصب شده است و در جهت طول و عرض دارای دو خط کش مدرج می‌باشد که جهت ثبت و یادداشت مکان یک نمونه خاص به کار می‌رود.

´پیچ طول و عرض: این پیچ زیر صفحه پلاتین قرار دارد که آن را در جهت طول و عرض جابجا می‌کند.

´کلید روشنایی‌: در برخی میکروسکوپ‌ها مدرج است و می‌تواند شدت نور را تغییر دهد.

´این حداقل فاصله بین دو نقطه را حد تفکیک Resolution میکروسکوپ می‌گویند. حد تفکیک میکروسکوپ هر چقدر کمتر باشد قدرت تفکیک و تمایز آن بیشتر است. برای مطالعه با عدسی X 100 روغن ایمرسیون (امرسیون) گرفته شده از گیاه سدر استفاده می‌شود