هورمون پپتیدی و نوروپپتیدی است. به طور طبیعی از هیپوتالاموس ترشح می‌شود و برهیپوفیز اثر می‌کند. به عنوان هورمون “زن” شناخته شده، این نام از کلمه یونانی به معنای “سریع” مشتق شده است. اکسی توسین به طور موضعی از بافت‌های زیادی در دستگاه تولیدمثلی نر و ماده تولید می‌شود. رفتارهای جنسی را از طریق آزاد کردن نوروپپتیدهای مغزی بهبود می‌بخشد.
ساختار اکسی توسین
شامل نه آمینواسید (نانوپپتید) و یک پل دی سولفید بین سیستئن ۱ و ۶ است. یک لسیین آمینو اسید خنثی دارد. ایزولیزین درموقعیت ۳ برای تحریک گیرنده‌های Oxytocin ضروری است.
مقایسه اکسی توسین و وازوپرسین
اکسی توسین و وازوپرسین هر دو پلی پپتید هستند، هر دو هورمون ۹ اسید آمینه دارند و تقریبا یکسان‌اند، جز آنکه فنیل آلانین و آرژنین در وازوپرسین جانشین ایزولوسین و لوسین در مولکول اکسی توسین شده اند. هورمون اکسی توسین در جنس ماده تسهیل کننده زایمان به وسیله ی تحریک انقباض ماهیچه‌های رحم و تحریک ترشح شیر از غده‌های شیری است، در جنس نر توسط سلول‌های لیدیک بیضه ترشح و به وسیله‌ی هورمون‌ها و فاکتورهای اپی تلیوم منی ساز تنظیم می‌شود. این پپتید در بیشتر نورون‌های ارسالی به نواحی مغزی به ویژه جایگاه‌های اتصال دیده شده است و احتمالا هورمون توانمندی برای فعالیت نوروپپتیدهای ایجاد کننده رفتارهای جنسی نیز محسوب می‌گردد. اکسی توسین فرایند تولیدمثل را در سطوح مختلف مهره داران تسهیل می‌کند. نوروپپتید ایجاد کننده رفتارهای جنسی است. وازوپرسین در تنظیم بالانس آب عمل می‌کند. V1 و V2 که رسپتورها در دیواره عروق‌اند. اتصال وازوپرسین به این دو رسپتور، نقش انقباض عروقی در مجرای جمع کننده ادرار را ایفا می‌کند.
منشا اکسی توسین
اکسی توسین از منشاء عصبی و غیر‌عصبی داخل بدن ترشح می‌شود. منشاء اصلی عصبی از supra-optic و paraventricular هسته‌های مغز و منشاء فرعی عصبی از هسته‌ی arcuateاست.
اکسی توسین در هسته ی بطنی هیپوتالاموس و هسته‌های ناحیه‌ی سوپر اپتیک ساخته شده و برای ذخیره به هیپوفیز پسین فرستاده می‌شود. این هورمون در جسم سلولی نورون‌های هیپوتالاموس ساخته می‌شود و سپس از راه آکسون‌ها به هیپوفیز پسین می‌آید و از آنجا به خون می‌ریزد. پس درعمل هیپوفیز پسین وظیفه ذخیره سازی و ترشح این هورمون است و ساختن آنها در نورون‌ها(سلول‌های عصبی) هیپوتالاموس صورت می‌گیرد. منشاء غیر عصبی از سلول‌های بینابینی لیدیگی در بیضه‌ها، اپیدیدیم، پروستات، جسم زرد در داخل تخمدان، رحم، تخمک، جفت و غده آدرنال می‌باشد.